Children"s mouth wounds
انتخاب : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
dr.rahmat.sokhani@gmail.com
گاهی مادران نگران از زخم دهان کودکشان سخن می گویند . البته این زخم‌ها برخلاف زخمهای داخل دهان بزرگسالان کمتر جدی هستند ولی به بررسی نیاز دارند.ضایعات داخل دهان کودکان به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ ضایعاتی که بیماری نیستند و ضایعاتی که بیماری محسوب می‌شوند.زخمهای دهانی کودکان ممکن است به دلیل ضربه یا وجود بیماری به وجود آیند.
4 ضایعه‌ای که بیماری محسوب نمی‌شوند
1- کیست‌های رویشی:
وقتی دندان در حال رویش است، معمولا حالت خون مردگی در سطح لثه اتفاق می‌افتد که به آن کیست رویشی می‌گویند. کیست‌های رویشی بیماری نیستند، عوارض خاصی ندارند و فقط ممکن است خونریزی کمی ایجاد کنند. کیست‌های رویشی در دندانهای خلفی (عقبی) مانند دندانهای آسیا رخ می‌دهد.
2- خراش زبان کودک:
وقتی دندانهای قسمت جلویی فک پایین از لثه خارج می‌شود، ممکن است تیزی دندان باعث ایجاد خراش و زخم‌هایی زیر زبان شود. چنین زخم‌هایی طبیعی هستند و خودبخود هم برطرف می‌شوند.
3- آسیب به بافت نرم:
کودکان در حال جنب و جوش هستند و احتمال ضربه خوردن به دهانشان وجود دارد. ضربه هم گاهی باعث صدمه دیدن بافت مخاط نرم دهان کودک می‌شود.
4- برخی از درمان‌های دندانپزشکی:
در اثر انجام اعمال دندان پزشکی و بی‌حس کردن بخشی از دهان هم ممکن است آسیب در دهان کودک ایجاد شود. تزریق ماده بیحسی باعث می‌شود کودک ناخواسته بخشی از مخاط دهان بی‌حس شده را بجود. زخم‌هایی که در اثر جویدن به جود می‌آیند، بدشکل هستند و معمولا تا 2 هفته باعث آزاد کودک می‌شوند.
5 ضایعه‌ای که بیماری محسوب می‌شوند
1- التهاب لثه:
بیماری ژنژیویت یا التهاب لثه، به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در کودک اتفاق می‌افتد. ژنژیویت باعث خونریزی لثه می‌شود. آموزش کودکان برای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان جلوی بروز این بیماری را می‌گیرد. البته کمبود شدید ویتامین C که کمتر در کودکان کشور ما دیده می‌شود هم باعث ژنژیویت می‌شود، اما در این کودکان خونریزی بدول دلیل از لثه وجود دارد.
2- عفونت‌های دندان:
اگر عفونت دندان کودک زود درمان نشود و به صورت مزمن درآید، به صورت چرک از مخاط اطراف دندان خراب خارج می‌شود که باعث التهاب و زخم خواهدشد. همچنین زخم باعث ایجاد فیستول (حفره)، کیست و آبسه در دهان می‌شود. کیست یا فیستول با درمان دندان خراب برطرف می‌شود.
3- عفونت‌های ویروسی:
عفونت‌های ویروسی نیز ممکن است باعث زخم در دهان کودکان شود. ویروس هرپس یا تبخال علاوه بر اینکه روی لب‌ها به طور شایع دیده می‌شود، داخل دهان نیز ایجاد می‌شوند. زخم‌ها به داروی خاصی نیاز ندارند و در طول یک یا دو هفته از بین می‌روند ولی به مراقبت نیاز دارند چون اگر از عفونت ویروسی ایجاد شده به خوبی مراقبت نشود، ممکن است به عفونت باکتریایی تبدیل شود.
4- عفونت‌های قارچی:
عفونت شایع قارچی در دهان کودکان از نوع کاندیدیا آلبیکانس است. کاندیدیا ممکن است در همان دوران نوزادی و هنگام خروج کودک از کانال زایمانی به وجود آید (برفک داخل دهان نوزاد ظرف مدت 7 تا 10 روز برطرف می‌شود) خشکی دهان کودک نیز باعث رشد عفونت قارچی کاندیدیا در دهان و ایجاد برفک داخل دهان کودک می‌شود.
برفک به شکل ضایعات سفید پنیری شکل داخل دهان است که به راحتی هم کنده نمی‌شود. همچنین استرس، کاهش قوای سیستم ایمنی بدن، آلرژی‌های فصلی و سوءتغذیه نیز عوامل مهمی هستند که باعث خشکی دهان می‌شوند و محیط دهان را برای رشد و تکثیر قارچ‌ها مناسب می‌کنند.
5- جویدن لب و مخاط دهان:
جویدن لب و مخاط دهان (گونه) بیشتر در کودکانی که استرس دارند، دچار براکسیسم (دندان قروچه) هستند یا دندانهای نامرتبی دارند، دیده می‌شود. جویدن مخاط هم با عث خونریزی و ایجاد زخم می‌شود.
به کودکانی که دهانشان برفک زده، شیرینی ندهید
برفک دهان در کودکان کمتر از 1 سال شایع است. نوزادان حین عبور از کانال زایمانی به برفک مبتلا می‌شوند ولی برفک بعد از نوزادی نیز دیده می‌شود. عامل این بیماری، نوع قارچی به نام کاندیدیاست که باعث می‌شود کودک نتواند راحت شیر یا غذا بخورد. برفک دهان کودک معمولا خود به خود بهبود می‌یابد ولی برای بهبود سریع، خوراکی ضد قارچ مانند «نیستاتین» تجویز می‌شود.
مادران باید دقت کنند تا به کودک خوراکی‌های شیرین ندهند چون شرینی زمینه را برای رشد قارچ در دهان مهیا می‌کند. همچنین شیشه شیر کودک را نیز باید به دقت شست. یکی از راه‌ها برای ضدعفونی کردن شیشه شیر، 20دقیقه جوشاندن شیشه در آب است. البته نوک پستان مادر نیز باید تمیز باشد چون هنگام شیردادن نوک پستان نیز به قارچ آلوده می‌شود. بنابراین بهتر است نوک پستان با محلول‌های ضدقارچ تمیز شود.
منبع :
http://www.dental-magazine.com
: جستجو